Waarom is het project nodig en wat houdt het in?
De kruising van de Guisweg in Zaandijk met het spoor en de Provincialeweg is al jaren een knelpunt voor fietsers en automobilisten. Het is onoverzichtelijk en onveilig. Veel treinen op het traject Amsterdam – Alkmaar zorgen nu al voor lange wachttijden voor fietsers en automobilisten. Het aantal reizigers neemt hier in de komende jaren toe, waardoor er nog meer treinen op het traject gaan rijden. Dit betekent nog langere wachttijden. Daarnaast is het gebied slecht bereikbaar met de auto vanuit het noorden en westen en is de ruimtelijke kwaliteit rondom het station matig; reizigers vinden het er niet prettig en zelfs onhandig. Sommige fietsers gaan liever met de fiets onder het station door via de trap, dan via de kruising van de Guisweg met het spoor. Tijd voor verandering.
Daarbij komt dat Zaanstad groeit. Dat vraagt om goede bereikbaarheid, voorzieningen en woningbouw om de groei op te vangen – in het bijzonder in gebieden rondom stations. De omgeving van het nabijgelegen station Zaandijk-Zaanse Schans heeft de potentie om uit te groeien tot een aantrekkelijk gebied om te wonen, reizen en recreëren. Maar naast de spoorwegovergang staan dus ook de slechte bereikbaarheid met de auto vanuit het noorden en westen, de matige ruimtelijke kwaliteit rondom het station en de ‘barrière’ van de Provincialeweg en de spoorlijn dat in de weg.
In de periode maart 2018 tot en met maart 2019 is verkend wat de mogelijkheden zijn voor de herinrichting van het gebied. De mogelijkheden die schetsmatig zijn verkend, geven een idee van de haalbaarheid en kosten. In de verkenningsfase zijn nog geen beslissingen genomen over de specifieke inrichting van het gebied of concrete maatregelen. Wel is duidelijk geworden dat een ongelijkvloerse kruising - waarbij het spoor blijft liggen en er een weg onderdoor loopt – het best én meest haalbaar lijkt om het probleem op te lossen. Omdat de ruimte bij de bestaande kruising beperkt is, is gekeken naar een andere locatie voor een nieuwe kruising.
Half 2019 is de zogenoemde planstudie gestart waarbij kansrijke oplossingen uitgebreid onderzocht worden. In oktober 2020 zijn er twee oplossingsrichtingen vastgesteld die werden onderzocht op het effect op het autoverkeer, fietsers maar ook op het milieu. Na aangescherpte schetsontwerpen blijkt er één haalbare oplossing met twee verschillende opties de beste mogelijkheid om de kruising van de Guisweg met de Provincialeweg en het spoor beter en veiliger te maken.
De hoofdoplossing bestaat in ieder geval uit drie maatregelen; een fiets- en voetgangerstunnel onder de bestaande spoorwegovergang bij de Guisweg, een extra op- en afrit bij A8-aansluiting 3 en er komt een nieuwe verbindingsweg tussen de Guisweg (vlakbij tennisvereniging Westzijderveld) en de Provincialeweg. Deze nieuwe weg voor het autoverkeer loopt vanaf A8-aansluiting 3 parallel langs de snelweg, onder het spoor door en sluit met een verdiepte ‘T-aansluiting’ aan op de Provincialeweg. De twee verschillende opties zijn: een noordelijke of een zuidelijke ligging van de nieuwe verbindingsweg. Het verschil tussen deze opties is de ligging van de verbindingsweg, en daaraan gekoppeld de betonnen bak voor de verdiepte aansluiting op de Provincialeweg. Dit levert verschillen in de mogelijkheden voor de tennisverenigingen, het openhouden van de Sluissloot (en het watersysteem Oud-Koog) en het wel of niet open houden van A8 aansluiting 2.
Bekijk ook de interactieve situatieschets met de opties voor Noord en Zuid
De Vervoerregio Amsterdam, gemeente Zaanstad, ProRail, de provincie Noord-Holland, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en Rijkswaterstaat hebben van beide varianten onderzocht wat de effecten van de hoofdoplossing met de twee opties zijn op het milieu, de natuur en voor de omgeving. De resultaten hiervan zijn uitgewerkt in de milieueffectenrapportage (MER). Vervolgens zijn de kosten van het project in beeld gebracht. Met deze informatie is een keuze gemaakt voor een voorlopig voorkeursalternatief. De omgeving heeft hier tot 1 november 2022 op gereageerd, waarna een definitieve keuze voor een voorkeursalternatief wordt gemaakt. Dit gebeurt naar verwachting begin voorjaar van 2023.
De Nederlandse overheid wil meer treinen laten rijden op het spoor en heeft hiervoor het programma ‘Hoogfrequent Spoor’ gemaakt. De gemeenten Alkmaar, Zaanstad, Dijk en Waard en de Vervoerregio Amsterdam hebben een Europese subsidie van maximaal € 3,4 miljoen ontvangen om gelijkvloerse kruisingen ‘uit het spoor’ te halen. Op een aantal plekken komen er onderdoorgangen onder het spoor voor al het verkeer om de doorstroming en de verkeersveiligheid te verbeteren. Het gaat in Noord-Holland om nieuwe tunnels in de gemeenten Zaanstad, Alkmaar en Dijk en Waard. Lees hier het hele bericht
Welke grote verkeers- en nieuwbouwprojecten spelen zich nog meer af in het gebied?