De kruising van de Guisweg met de spoorlijn en de Provinciale weg is onoverzichtelijk en vormt een barrière voor doorgaand verkeer van oost naar west. Gemeente Zaanstad wil met betrokken partijen de veiligheid en bereikbaarheid te vergroten.
Bovendien groeit het aantal reizigers waardoor het aantal treinen op het traject Amsterdam – Alkmaar toeneemt. Dit betekent dat de slagbomen nog vaker dicht zullen zijn en de wachttijd voor het kruispunt nog langer worden.
Daar komt bij dat de stad en regio groeien, er is een noodzakelijke woningbouwopgave – specifiek in gebieden rondom stations. Het gebied rondom station Zaandijk Zaanse Schans heeft de potentie uit te groeien tot een aantrekkelijk gebied om te wonen, werken en verblijven. Een andere aanleiding is dat de bereikbaarheid vanaf de A8 niet optimaal is door de bestaande onvolledige aansluiting.
Het oplossen van de problemen op het kruispunt zijn ingewikkeld. Door oplossingen nu samen met partijen uit de regio en het rijk te onderzoeken proberen we nu een haalbare oplossing te vinden. Wat de oplossing ook wordt, de investeringskosten zijn dusdanig hoog dat dit alleen in gezamenlijkheid te financieren is. In de eerdere verkenningsfase zijn door alle partijen gezamenlijk verschillende oplossingsrichtingen onderzocht en is vastgelegd wat we willen bereiken. In de planstudie wordt nauwkeuriger onderzocht wat de kansrijke mogelijkheden zijn.
Het project is gestart in maart 2018 en zal naar verwachting in 2026 afgerond worden. Het hele project bestaat uit een aantal fasen, deze zijn terug te vinden bij de planning, onder het kopje 'Over het project'.
De omgeving, waaronder omwonenden, sportclubs en bedrijven, wordt nauw betrokken.
Alle informatie over de manier waarop u betrokken wordt vindt u op deze site onder het kopje ‘meepraten’.
We schatten de kosten voor een haalbare en goede oplossing tussen de 100 en 150 miljoen. Tijdens de planstudie wordt gedetailleerder onderzocht hoeveel de mogelijke oplossingen zullen gaan kosten.
De kosten worden verdeeld over Rijk, Vervoerregio Amsterdam, provincie Noord-Holland en gemeente Zaanstad. Deze partners hebben toegezegd een financiële bijdrage te doen. Het totaal van de bijdragen van de verschillende partners zal voldoende zijn om de geschatte kosten te dekken.
In de corridorstudie Amsterdam – Hoorn wordt onderzocht hoe de bereikbaarheid in dat gebied kan worden verbeterd. Het project rondom de Guisweg maakt daar onderdeel vanuit.
Meer informatie over de Corridorstudie is te vinden op: https://www.corridoramsterdamhoorn.nl
Het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS) houdt in dat er meer treinen op drukke trajecten komen. Ook tussen Alkmaar en Amsterdam gaan in de toekomst meer treinen rijden. De overweg bij de Guisweg ligt op dit traject. Dit betekent dat de slagbomen vaker dicht zullen zijn, waardoor het verkeer (auto’s en fietsers) een langere wachttijd heeft. Een oplossing voor de overgang met Guisweg is dan ook noodzakelijk om PHS te laten slagen.
Het project Guisweg staat los van projecten in de buurt of regio, zoals Busbrug de Binding, A8/A9, de Coenbrug of eventuele woningbouw. Wel houden we in de uitwerkingen rekening met wat er binnen deze projecten speelt. We bekijken ook wat de effecten zijn van de verschillende projecten samen.
Staat uw vraag niet in de veel gestelde vragen, stuur dan een e-mail naar guisweg@zaanstad.nl
Berichten worden in behandeling genomen door het projectteam van Vervoerregio Amsterdam. Uw bericht wordt daarom automatisch doorgestuurd naar de Vervoerregio.
In 2018 is onderzocht wat de oplossingsrichtingen (verkenningsonderzoek) zijn voor de herinrichting en toekomstige bereikbaarheid van het gebied rondom station Zaandijk Zaanse Schans, inclusief het verbeteren van de kruising van de Guisweg met het spoor en de Provincialeweg. De mogelijkheden zijn op hoofdlijnen onderzocht. Uit de verkenning is duidelijk geworden dat een ongelijkvloerse kruising van het spoor nodig is om het probleem op te lossen - dus een tunnel of brug voor de weg. Een oplossing waarbij de weg onder het spoor doorloopt – en het spoor blijft liggen – lijkt zowel qua effect als qua investering het best én het meest haalbaar. Deze oplossing komt misschien op een andere plek dan de huidige Guisweg.
Rapporten uit de verkenningsfase zijn te downloaden onder het kopje ‘documenten’.
De planstudie is medio 2019 gestart. Tijdens de planstudie wordt nauwkeuriger en gedetailleerder onderzocht wat de mogelijkheden zijn. De planstudie loopt naar verwachting tot eind 2022. De planstudie moet leiden tot één voorkeursoplossing.
Die tijd is nodig om de oplossingen goed in beeld te krijgen. Ook onderzoeken we de impact van de verschillende oplossingen op milieu (zoals geluid, trillingen, fijnstof) en sociaal-economische effecten. De uitwerkingen in de planstudie doen we in nauwe samenwerking met alle betrokken partijen én met omwonenden, sportverenigingen en bedrijven in het gebied. Het betrekken van partners en omgeving en het bestuurlijke besluitvormingsproces kosten tijd, die meegerekend is in die tijd.
In de planstudie kijken we eerst naar verschillende onderdelen - ook wel bouwstenen - uit de oplossingsrichting:
mogelijkheden voor het fietsverkeer en voetgangers
de inrichting rond het station
de plek van de nieuwe verbindingsweg
de mogelijkheden voor het compleet maken van A8 afrit 3 (bij het politiebureau)
de mogelijkheden rond A8 afrit 2 (bij de Verzetstraat)
Op basis van de mogelijkheden benoemen we twee of meer oplossingen. Die werken we vervolgens verder uit. Dan berekenen we ook de exacte impact van de oplossingen. Niet alleen op verkeer, maar ook de ruimtelijke kwaliteit, lucht- en geluidseffecten en sociale effecten.
Uit die onderzoeken volgt een voorkeursoplossing.
Deze planstudie wordt getrokken door de Vervoerregio Amsterdam, waarin nauw samengewerkt wordt met gemeente Zaanstad, provincie Noord-Holland, Rijkswaterstaat, ProRail en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
We houden de ontwikkelingen rondom de PAS (programma aanpak stikstof) en stikstof nauw in de gaten. Omdat het project Aanpak Guisweg nog in een vroege fase zit, kunnen we de juiste en noodzakelijke onderzoeken op dit onderwerp op tijd meenemen in de planstudie. We kunnen nu nog niet zeggen wat de impact van nieuwe regels rondom stikstof op het beoordelen van de alternatieven is.
Voor meer informatie over de uitspraak van de Raad van State en de status van de PAS kunt u terecht op de website van de rijksoverheid
Er zijn vanuit de omgeving veel vragen over het grondwaterpeil en de funderingen van huizen in de buurt. We herkennen deze zorgen en de problematiek in het gebied.
Op dit moment is de uitwerking van de oplossingsrichting nog schetsmatig en we kunnen nog niks zeggen over de gevolgen van de maatregelen op het grondwaterpeil. Daarom onderzoeken we tijdens de planstudie gedetailleerd de mogelijkheden voor het inrichten van het gebied en de verwachte impact op de omgeving. Grondwaterpeil en bodemkwaliteit hebben dus onze aandacht.
Tijdens deze planstudie besteden we aandacht aan de mogelijke bouwmethoden in relatie tot het grondwaterpeil. Dit is anders dan gebruikelijk in deze fase, normaal gesproken wordt dit pas later uitgezocht.
In de periode maart 2018 tot en met maart 2019 is verkend wat de mogelijkheden zijn voor de herinrichting van het gebied. In deze verkenningsfase zijn nog geen beslissingen genomen over de specifieke inrichting van het gebied of concrete maatregelen. Wel is duidelijk geworden dat een ongelijkvloerse kruising - waarbij het spoor blijft liggen en er een weg onderdoor loopt – het best én meest haalbaar lijkt om het probleem op te lossen. Omdat de ruimte bij de bestaande kruising beperkt is, wordt gekeken naar een andere locatie voor een nieuwe kruising.
Uit de verkenning Guisweg is gebleken dat een verdiepte ligging van het spoor niet haalbaar is. Varianten van een verdiept spoor waarbij ook het station verdiept wordt aangelegd en/of waarbij het spoor over een langere afstand wordt verdiept, hebben wel toegevoegde waarde, maar zijn financieel onhaalbaar en bovendien lastig uitvoerbaar. De best betaalbare variant van een verdiept spoor is enkel tussen stations Koog aan de Zaan en Zaandijk Zaans Schans. Ook deze is financieel niet haalbaal. Bovendien heeft deze variant niet of nauwelijks een toegevoegde waarde ten opzicht van de nu gekozen oplossingsrichtingen.
In de oplossing wordt zeker gedacht aan de fietsers. Onderdeel van de planstudie is: een fietsonderdoorgang onder het spoor en de Provincialeweg voor de belangrijke oost/west verbinding, de bereikbaarheid van het gebied en de stationsomgeving per fiets. Ook wordt het fietsparkeren rondom het station bestudeerd en daar waar nodig geoptimaliseerd.
Het streven is aansluiting 3 op de A8 volledig te maken, dat betekent dat het dan mogelijk is op dit punt alle kanten op te kunnen. Nu is het alleen mogelijk om van en naar richting Amsterdam te kunnen en nog niet richting Assendelft. Wat er met de aansluiting gebeurt, wordt meegenomen in de planstudie.
Recreatie in het gebied moet zo veel mogelijk blijven, en is dan ook een belangrijk uitgangspunt. De wandelroute van station Zaandijk Zaanse Schans naar de Zaanse Schans en de stationsomgeving kan hierbij verbeterd worden. Een aantrekkelijke stationsomgeving is prettig voor de groeiende stroom toeristen.
In de planstudie wordt onderzocht en uitgewerkt hoe de knelpunten opgelost kunnen worden en welke gewenste ontwikkelingen verder worden uitgewerkt. De planstudie gaat over het herinrichten van de infrastructuur. Los daarvan onderzoekt de Gemeente Zaanstad de komende tijd de mogelijkheden voor woningbouw in dit gebied.
Op dit moment is nog niet bekend of de verkeersstromen hier gaan veranderen. We kunnen dus niet zeggen hoe de kruispunten eruit gaat zien en of de rotonde kan blijven functioneren. Natuurlijk blijft de verkeersveiligheid altijd belangrijk, ook in een eventueel nieuwe oplossing. We houden – indien nodig – zoveel mogelijk rekening met bestaande inrichting en infrastructuur.
Doel van het project is de bereikbaarheid van de omgeving en van Zaanstad als geheel zoveel mogelijk te verbeteren. Alle voorzieningen blijven sowieso bereikbaar, maar we kunnen nu nog niks zeggen over specifieke omleidingen.
Nee er zijn nu geen plannen. Deze kruising heeft een andere verkeersintensiteit en er is vlakbij een alternatief: de Jan Brassertunnel. In het verleden zijn voor de spoorovergang Krommenie-Assendelft maatregelen getroffen om meer opstelruimte te creëren en de verkeersveiligheid te verbeteren.
De nieuwe verbindingsweg zorgt voor andere verkeersstromen in de omgeving. Het grootste deel van het verkeer dat over de huidige spoorwegovergang bij de Guisweg gaat, verplaatst naar de nieuwe verbindingsweg. Door de nieuwe op- en afrit bij A8-aansluiting 3 (nabij het politiebureau) wordt in beide MER-alternatieven de snelweg drukker en de Provincialeweg ten noorden van station Zaanse Schans en de N515 (tussen Westerkoog en Westzaan) rustiger. Ook zijn er autoroutes die drukker worden. Deels doordat het autoverkeer in de komende jaren stijgt (ook zonder het project Guisweg) en deels doordat sommige routes aantrekkelijker worden. In de milieueffectrapportage (MER) worden de verkeerstromen per alternatief gedetailleerd onderzocht.
De fietsroute over de huidige spoorwegovergang Guisweg wordt veel gebruikt door het oost-west fietsverkeer. Het is voor fietsers een aantrekkelijkere en snellere route dan een nieuwe fietsroute via de Wezelstraat, Stationsstraat en Lagedijk. Ook de kruising Lagedijk met de Julianabrug is moeilijk verkeersveilig in te richten. Tenslotte is het bouwen van een fietstunnel onder het station ook risicovoller en complexer dan bij de spoorwegovergang Guisweg.
In de noordelijke ligging van de nieuwe verbindingsweg wordt de Sluissloot afgesloten, omdat de Provincialeweg in deze optie nog verdiept is ter hoogte van de Sluissloot. Het vaarverkeer kan daardoor geen gebruik meer maken van de Sluissloot onder het spoor en de Provincialeweg door. Om het watersysteem in stand te houden wordt een gemaal geplaatst. In de zuidelijke ligging van de nieuwe verbindingsweg verandert er niets aan de Sluissloot. De vernieuwde weg gaat op dezelfde manier als nu over de Sluissloot heen. Het vaarverkeer kan daardoor de Sluissloot blijven gebruiken en het watersysteem blijft behouden.
In de noordelijke ligging van de nieuwe verbindingsweg verandert er niets aan A8-aansluiting 2. Deze blijft behouden en er kan, zoals nu, gebruik gemaakt worden van de op- en afrit. In de zuidelijke ligging van de nieuwe verbindingsweg wordt A8-aansluiting 2 afgesloten. In deze optie is de vernieuwde Provincialeweg nog verdiept ter hoogte van de aansluiting waardoor er onvoldoende ruimte is om verbinding te maken. Het autoverkeer kan dan niet op tijd ‘omhoog’ rijden. Het is dan ook niet meer mogelijk om gebruik te maken van de op- en afrit. Deze wordt gesloopt en de vrijgekomen ruimte wordt heringericht. A8-aansluiting 3, met een extra op- en afrit, is in deze optie het centrale punt van en naar de snelweg.
De afstelling is van de verkeersstoplichten is eerder bekeken en staat gezien alle verkeerstromen zo optimaal mogelijk. We snappen dat iedereen liefst direct groen wilt als de spoorbomen opengaan. Dit kan echter niet gelijk van alle kanten. Het hangt dus af net aan welke kant je staat. Verder hangt het ook nauw samen met de hoofdverkeerstromen waar het meeste verkeer rijd ( en mogelijk eerder opstoppingen kunnen ontstaan). Het is dus optimaal ingesteld in dienst van het algehele belang.
In de Metropoolregio Amsterdam moeten de komende jaren veel woningen worden gerealiseerd. Ook Zaanstad groeit en dat vraagt om extra woningen, voorzieningen en een betere bereikbaarheid. De gebieden bij station Zaandijk Zaanse Schans en station Kogerveld hebben potentie om uit te groeien tot een gebied om te wonen, recreëren en te reizen. Als dit tot concrete voorstellen leidt, wordt u hierover geraadpleegd.
De mogelijkheden voor woningbouw worden in een apart traject door de Gemeente Zaanstad verkend.
Om de situatie in de omgeving van het project Guisweg te verbeteren worden er aanpassingen gedaan in het wegennetwerk. Deze aanpassingen leiden tot een verschuiving van de verkeerstromen. Dit kan leiden tot meer of minder verkeer. Het project Guisweg ligt vlak bij het Natura 2000 gebied Polder Westzaan; een gevoelig veenweidegebied met vastgestelde stikstofbeperkingen door de Nederlandse overheid. De verwachting is dat er door het project Guisweg meer verkeer over onder andere de A8 zal rijden. Dit leidt daar tot extra stikstofbelasting en het Natura 2000 gebied mag er door het project Guisweg niet op achteruit gaan.
Dit komt omdat volgens de wet de natuurgebieden er door het project Guisweg niet op achteruit mogen gaan. Er is geen ruimte meer in de stikstofbelasting die het gebied kan opnemen en daardoor is elke toename te veel. In de omgeving zorgt elke kleine wijziging in de verkeerstromen voor extra stikstofbelasting op een nabijgelegen natuurgebied. Hierdoor lijkt het bijna onmogelijk om verkeersmaatregelen te nemen. Daarnaast zijn beleid en regelgeving rondom de stikstofproblematiek nog aan verandering onderhevig. Dit zorgt voor veel onzekerheid voor het project Guisweg. Ook wordt er voor het onderzoeken van de effecten op de omgeving een verkeersmodel gebruikt. Ook dit model verandert nog wel eens waardoor er andere inzichten kunnen komen. Met een negatief of positief effect als gevolg op het project Guisweg.
Vanaf 2015 werkte de Nederlandse overheid met het Programma Aanpak Stikstof; ook wel PAS. In dit programma werkten overheden, natuurorganisaties en ondernemers samen aan ruimte voor economische ontwikkelingen, sterkere natuur en minder stikstof. Het doel van het programma was om de hoeveelheid stikstof in de natuur te verminderen en toch economische ontwikkelingen mogelijk te maken. PAS maakte het mogelijk de initiatieven landelijk op een eenduidige manier te beoordelen.
Op 29 mei 2019 heeft de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State uitspraak gedaan waardoor PAS niet als basis voor toestemming voor activiteiten mag worden gebruikt. Natuur- en milieuorganisaties hadden de zaken aangespannen omdat ze het onterecht vinden dat de Nederlandse overheid ervan uitgaat dat de stikstofneerslag in Nederland zal afnemen en bedrijven daarom nu alvast mogen uitbreiden. De Raad van State oordeelt dat het systeem in strijd is met de Europese regelgeving en geeft de milieuorganisaties gelijk. Het Europese hof kwam al eerdere tot die conclusie. Hierdoor worden mogelijke vergunningen voor projecten met te veel stikstofbelasting niet verleend. Tenslotte is er eind 2020 een nieuw akkoord bereikt over de nieuwe stikstofwet. In de wet staat dat in 2025 zeker 40 procent, in 2030 50 procent en in 2035 74 procent van de 'stikstofgevoelige' natuur weer helemaal gezond moet zijn. Het continue veranderen van deze wet- en regelgeving maakt de planning van het project Guisweg een stuk onzekerder.
In 2020 wisten we uit een eerste inventarisatie dat het project Guisweg mogelijk een te hoge stikstofbelasting zou kunnen veroorzaken. We zagen dit als een belangrijk risico en zijn daarom vooruitlopend op het opstellen van de milieueffectrapportage alvast onderzoek gaan doen naar de stikstofbelasting van de twee mogelijke voorkeursoplossingen. De milieueffectrapportage wordt in de volgende fase van de planstudie uitgevoerd. Dan onderzoeken we de uiteindelijke impact van de voorkeursoplossingen op het milieu in de omgeving van het project Guisweg. Door juist nu vóór de milieueffectrapportage onderzoek te doen naar de stikstofbelasting, kan de projectgroep eerder bijsturen in de voorkeursoplossingen wanneer nodig. De omvang van het vraagstuk blijkt nu groter en complexer dan bij eerdere verkenningen.
We gaan pas een aantal mogelijkheden onderzoeken wanneer we weten hoe hoog de stikstofbelasting van de twee voorkeursoplossingen precies is. We kijken bijvoorbeeld samen met de provincie Noord-Holland naar zogenoemde mitigerende maatregelen; maatregelen die het effect verzachten. Zo kunnen we bijvoorbeeld de snelheid op de weg verlagen om de stikstofbelasting te verminderen op gevoelige natuurgebieden. Een andere mogelijkheid is het zogenoemde salderen; het verrekenen met bestaande bronnen. Dit betekent dat we met andere partijen in de omgeving in gesprek gaan om de stikstofbelasting te verminderen. Denk aan het verduurzamen van boeren en andere bedrijven.
Compensatie (van natuur) is een onderdeel binnen de afweging van een natuurvergunning. Voor zo’n vergunning moet een aantal stappen doorlopen worden waarbij compensatie een van de laatste opties is. Zo kijken we nu eerst naar de eerdergenoemde mitigerende maatregelen en of we stikstof kunnen verrekenen met bestaande bronnen (salderen). We gaan pas denken aan compensatiemogelijkheden als er uit het vooruitlopend onderzoek blijkt dat deze mitigerende maatregelen onvoldoende effect hebben op de stikstofbelasting.
De komende tijd worden alle maatregelen om de stikstofbelasting terug te brengen onderzocht. Zo wordt bekeken of andere stikstofbronnen in het gebied kunnen worden weggenomen, of dat schade aan de natuur kan worden gecompenseerd. Het onderzoek naar het stikstofprobleem is een ingewikkelde puzzel. Deze onderzoeksfase van het project zal dan ook langer duren dan voorzien. Vooralsnog streven we er wel naar dat de start van de realisatie van het project in 2024 plaatsvindt. Net als bij veel andere grote infrastructurele projecten, is deze planning door het stikstofdossier wel onzekerder geworden.
In het stikstofonderzoek wordt uitgezocht of het project Guisweg kan worden uitgevoerd zonder daarbij de kwetsbare natuurgebieden aan te tasten. Dat betekent dat het project door de zogenoemde mitigerende maatregelen of salderen geen extra stikstofbelasting tot gevolg heeft. Of dat – als stikstofbelasting toch onvermijdelijk blijkt te zijn – deze extra stikstofbelasting gecompenseerd wordt.
Door het afsluiten van de spoorwegovergang Guisweg en de komst van de nieuwe op- en afrit bij A8-aansluiting 3 (nabij het politiebureau) gaat er meer verkeer op de snelweg rijden. Dit is gunstig omdat er dan minder verkeer over de Provincialeweg gaat rijden door de kernen van Krommenie, Wormerveer, Zaandijk en Westzaan. De snelweg loopt door het Natura-2000 gebied Polder Westzaan. Omdat hier meer verkeer gaat rijden, komt er meer stikstof vrij in het gebied. Hiervoor gelden bepaalde regels. Binnen deze regels lijken er mogelijkheden om het project te kunnen uitvoeren. Lees hier meer over dit onderwerp.