Om een goede keuze te maken voor de definitieve oplossing van het project Guisweg, doet het projectteam verschillende onderzoeken. Een zogenoemde maatschappelijke kosten-batenanalyse is daar één van. Projectleider Remco Suk vertelt ons hier meer over.
Enige tijd geleden werd bekend dat er één hoofdoplossing is met twee opties voor het project Guisweg. Dat betekent dat er nog verschillende mogelijkheden zijn binnen het project. Zo is het de vraag waar de nieuwe verbindingsweg uitkomt op de Provincialeweg en wat er gaat gebeuren met A8-aansluiting 2 vlakbij het skatepark. Een van de onderzoeken die gedaan worden om tot een keuze te komen voor de definitieve oplossing van het project is een maatschappelijke kosten-batenanalyse (hierna MKBA).
Een MKBA is een manier om de positieve én negatieve effecten van een project op de welvaart in te schatten. Alle maatschappelijke kosten en baten worden zoveel mogelijk in geld uitgedrukt. Zoals bijvoorbeeld de kosten voor het aanleggen van nieuwe wegen en de gevolgen hiervan op de reistijd (vaak baten). Bij de aanpak van Guisweg zorgt de komst van de fietstunnel ervoor dat fietsers straks niet meer hoeven te wachten bij de spoorwegovergang. In de analyse gaat het ook om de maatschappelijke effecten. Bijvoorbeeld de verkeersveiligheid, geluidsoverlast en het effect op de natuur. Zo houden we bijvoorbeeld rekening met het Natura 2000-gebied in de omgeving. En de verkeersveiligheid bij de spoorwegovergang. Waar nu nog regelmatig onveilige situaties voorkomen en soms zelfs ongelukken gebeuren.
Omdat het gaat om een groot en ingewikkeld project, moeten we zeker weten dat we de juiste keuze maken. Daarom is het belangrijk dat we alles goed onderzoeken. Dat kost tijd maar is het is wel nodig. In een MKBA zetten we de belangrijkste positieve en negatieve effecten van de twee opties op een rij. We kijken naar het autoverkeer, (brom)fietsers, voetgangers en treinreizigers. We verwachten de grootste positieve effecten in de reistijden voor het autoverkeer en de verkeersveiligheid. Ook onderzoeken we de effecten op het milieu, in de zogenoemde milieueffectrapportage. Zoals geluidsoverlast, luchtkwaliteit, trillingen en effecten op de natuur. Zo zorgt meer autoverkeer voor meer stikstof waardoor de natuurgebieden er op achteruit gaan. Hier houden we in een vroeg stadium in het project al rekening mee. Naast een MKBA doen we een zogenoemde economische effectenrapportage. Waarin we onderzoeken wat de belangrijkste effecten zijn van de twee opties op de lokale en regionale economie.
We gebruiken de resultaten van de analyse om te kijken of en wat de verschillen zijn tussen de twee opties. We zetten de voor- en nadelen op een rij en gebruiken dit als informatiebron om te komen tot een uiteindelijke oplossing voor het project. De analyse helpt ons dus bij het maken van een keuze voor de oplossing en geeft ons tegelijkertijd inzicht in wat er nog beter kan. Een win-win situatie dus. De eerstvolgende belangrijke stap in het project is het zogenoemde voorlopig voorkeursalternatief, die we medio 2022 hopen te hebben.
De kosten van de twee opties vallen inderdaad hoger uit, vanwege de coronacrisis. Maar bij beide opties is de stijging van de kosten hetzelfde. Het betekent met name iets voor de verhouding tussen de kosten en de baten. Maar voor de verschillen tussen de twee opties maakt het nauwelijks iets uit.
Uit verkenningsonderzoeken is gebleken dat een onderdoorgang voor autoverkeer de meest haalbare oplossing is. In die verkenning is toen ook de mogelijkheid van een verdiept spoor bekeken. Dit blijkt enorm veel geld te kosten en is om die reden als oplossing afgevallen. De gemeenteraad van Zaanstad heeft gevraagd toch ook een MKBA te doen om een verdiept spoor of een spoortunnel nogmaals te beoordelen; in een zogenoemde MKBA light. Hierbij wordt gekeken naar een langer traject voor het verdiepen/ondertunnelen dan oorspronkelijk in de verkenning is bekeken. De MKBA light loopt parallel aan de MKBA voor de hoofdoplossing die nu kansrijk is als oplossing. Ook is met de raad afgesproken een second opinion te doen op de oorspronkelijke kostenraming van de oplossing van een tunnel voor verkeer en een tunnel voor het spoor. Met de resultaten van deze twee aanvullende onderzoeken kan de raad straks een definitief afgewogen besluit nemen.
Heb je nog een vraag over de MKBA? Of een andere vraag over het project? Dan kun je ons mailen via guisweg@vervoerregio.nl. De belangrijkste verschillen tussen de twee opties bekijk je hier.